Bằng chứng về các phương tiện có bánh xe đã xuất hiện từ giữa thiên niên kỷ thứ 4 TCN, gần đồng thời tại Lưỡng Hà, Bắc Kavkaz (văn hóa Maikop) và Trung Âu. Ý tưởng bánh xe khởi nguồn từ bàn xoay đồ gốm và nhanh chóng được áp dụng vào các phương tiện di chuyển và cối xay. Sau chữ tượng hình Ai Cập, hệ thống chữ hình nêm của Sumer là hệ thống cổ thứ hai đã được giải mã (tình trạng của những hệ thống chữ viết còn cổ hơn như các biểu tượng Jiahu và các phiến đá Tartaria đang còn gây tranh cãi). Người Sumer là một trong số những nhà thiên văn học đầu tiên, đã biết vẽ bản đồ sao và nhóm thành các chòm sao, nhiều chòm sao vẫn còn trong hoàng đạo ngày nay và được người Hy Lạp cổ đại công nhận.[112] Họ cũng nhận biết được năm hành tinh có thể quan sát thấy bằng mắt thường.[113]

Người Sumer đã phát minh và phát triển số học bằng cách sử dụng nhiều hệ thống số khác nhau bao gồm một hệ cơ số hỗn hợp với một hệ thập phân thay thế và lục phân. Hệ lục phân này trở thành hệ thống số tiêu chuẩn tại Sumer và Babylon. Có thể họ đã phát minh ra các đội hình quân sự và đưa ra hệ thống phân chia căn bản giữa bộ binh, kỵ binh, và cung thủ. Họ là những người đầu tiên được biết tới phát triển các hệ thống hành chính và luật pháp, được hoàn thiện bằng tòa án, nhà tù và hồ sơ lưu kí của chính quyền. Những thành bang thật sự đầu tiên đã ra đười ở Sumer. Nhiều thế kỷ sau khi phát minh chữ hình nêm, vào khoảng năm 2600 TCN, chữ viết lần đầu tiên được sử dụng ngoài phạm vi hóa đơn và bảng kê, để gửi thư từ, ghi chép lịch sử, huyền thoại, toán học, thiên văn học và các mục đích khác. Cùng với sự phổ biến của chữ viết, những trường học chính quy đầu tiên đã được thành lập, thường nằm ở ngôi đền chính của thành bang.

Cuối cùng, người Sumer đã khởi đầu việc thuần hóa với nông nghiệp và thủy lợi trên quy mô lớn. Lúa mì Emmer, lúa mạch, cừu (bắt đầu từ cừu hoang), và gia súc (bắt đầu từ bò rừng) là những loài đầu tiên được nuôi trồng trên quy mô lớn.